W minioną sobotę 25 lipca w Białym Ługu (gmina Słupia Konecka) obchodzono 100. rocznicę utworzenia 27. Pułku Ułanów im. Króla Stefana Batorego, którego tradycje obecnie pielęgnuje 9. Braniewska Brygada Kawalerii Pancernej, wystawiając na ten dzień wartę honorową pod pamiątkowym, kamiennym obeliskiem. Przypomnijmy, że wspomniana formacja powstała początkowo jako 203 Ochotniczy Pułk Ułanów z przeznaczeniem do walki z bolszewicką nawałą. Niedługo potem wojsko to zostało przemianowane właśnie na 27 Pułk Ułanów im. Króla Stefana Batorego.
W 1944 roku pułk ten został odtworzony i znalazł się w szeregach Zgrupowania Stołpecko – Nalibockiego Armii Krajowej pod komendą cichociemnego Adolfa Pilcha „Góry”, „Doliny”. Po przedarciu się tego leśnego wojska w rejon Warszawy i zaciętych walkach, jesienią 1944 r. pozostałe oddziały przekroczyły Pilicę i weszły w skład 25 pułku piechoty AK, jako jego III batalion o nazwie „Kampinos”. Wraz z tym pułkiem żołnierze od Batorego stoczyli kilka krwawych bojów, m. in. Pod Białym Ługiem.
Żołnierskie święto rozpoczęło się od mszy polowej, która miała upamiętnić bitwę sprzed 76 lat. Dalszą część uroczystości prowadził prezes Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych „Jodła” - Dionizy Krawczyński, który na tę okoliczność przygotował pokaz ułańskiej szarży. Podczas tego podniosłego spotkania wręczono okolicznościowe Medale 100 lecia 27 Pułku Ułanów im. Króla Stefana Batorego z zamieszczoną sentencją „Zawsze na straży niepodległości w czasie wojny walcząc, w czasie pokoju służąc Ojczyźnie”. Otrzymało go kilkanaście osób w tym ostatni żyjący ułan – Waldemar Sielicki. Syn ostatniego dowódcy pułku - Maciej Downar Zapolski Nurkiewicz - przedstawił zgromadzonym książkę - monografię 27 pułku, zawierającą wiele informacje o żołnierzach, miejscach bitew, wzbogaconą dużym zbiorem fotografii.
Część oficjalną zakończył Apel Poległych wraz z salwą honorową. Następnie odbył się pokaz rekonstrukcji historycznych: najpierw zaprezentowała się kawaleria, a następnie odtworzono walki z 1944 roku. Jubileusz stulecia 27. Pułku Ułanów Króla Batorego zakończył wspólny żołnierski posiłek.
Warto nadmienić, że wśród licznie przybyłych gości znaleźli się: Rafał Nowak - wicewojewoda świętokrzyski, Grzegorz Piec - starosta konecki z członkiem Zarządu Powiatu Jarosławem Staciwą, a także Robert Wielgopolan - wójt Słupi Koneckiej.
Opracował: Marian Wikiera